Senin, 25 Oktober 2010

PURANA PURA PUCAK BUKIT GEDE & PURANA BALI DWIPA

Purana Pura Pucak Bukit Gede, Sri Aji Hungsu Menurunkan 3 Putra dan Putri, Sri Sakalindu Kirana, Sri Sura Dhipa, Sri Jayasakti.

….. Giri Antapsari kahyanganira Bhatara Pasupati, Giri Pangelengan mwang Giri Silanjana kahyangan nira Hyang Nagaloka, Giri Watukaru kahyangan nira Hyang Lumanglang. Wukit Gede kahyanganku Bhatara Siwa, Giri Padang Dawa kahyangan Bhatara Gede Sakti Ngawa Rat, Giri Pucak Kembar kahyangan nira Bhatara Gede Sakti Amurbeng Rat, Wukit Rangda kahyangan nira Bhatara Ludra, mareng Trate Bang kahyangan nira Hyang Besa Warna, Giri Mangu kahyangan nira Hyang Danawa, Giri Pucak Rsi kahyangan nira juga Hyang Pasupati, Giri Andakasa kahyangan nira Bhatara Hyang Tugu, ih kita ranak Ku, hana pawekas ingsun, ikang Wukit Gede kalawan Giri Padang Dawa mwang Pucak Kembar, ika wit sangkyeng Wukit Gede, hana supataninghulun ri wwang kabeh, mogha rikaswenia kawinangun kahyangan make lingganKu Hyang Siwa tar hana waneh, genah ikang wwang manusha anuhun pada kalawan ngku. Warnenen ripangentosing masha, ri tatwania tucapa Pulina Bangsul cinakra de Sri Aji Hungsu, sira adrewya suta katrini kwehnya, kang anama Sri Sakalindu Kirana, Shri Sura Dhipa, mwang ari apenelah Sri Jaya Sakti. Pinten warsha Shri Aji Hungsu anakradhala mantuk sira haneng taya, gumantya de ranakira apenelah Sri Sakalindu Kirana. Sira anakra watara 20 masha, manke manggala ikang linggihira, kang ari anama Shri Sura Dhipa, tar pendah kadi kakangira, malartar aswe sira anakradhala watara 15 masha, mur pwa sira mareng sunyaloka, marmania kang ari angraksa rajya abhiseka Shri Jaya Sakti, sira sring anangun tapa brata Samadhi, ngastiti Hyang Bhatara, punang wong Bali Pulina tar hana tulak ri sira sang anakradhala, hana pwa sutanira kasumbung wicaksana anama Shri Jaya Pangus, sira gumantya kang yayah kang sampun ndewata sira kweh nggawe caciren, ikang kadatwania hana mareng Balingkang
(Purana Pura Pucak Bukit Gede, hal 4b-6a)

Arti Bebas:
..... Gunung Antapsari kahyangan Bhatara Pasupati, Gunung Pangelengan serta Gunung Silanjana kahyangan Nagaloka, Gunung Watukaru kahyangan Hyang Lumanglang, Bukit Gede kahyangan Bhatara Siwa, Giri Padang Dawa kahyangan Bhatara Gede Sakti Ngawa Rat, Giri pucak Kembar kahyangan beliau Bhatara Gede Sakti Amurbeng Rat, Bukit Rangda kahyangan beliau Bhatara Ludra, di Trate Bang  kahyangan beliau Besa Warna, Giri Mangu kahyangan beliau Hyang Danawa, Giri Pucak Rsi kahyangan beliau juga Hyang Pasupati, Gunung Andakasa kahyangan beliau Bhatara Hyang Tugu, ih kamu anak-Ku semuanya, ini adalah nasehatku, adalah Bukit Gede bersama Gunung Padang Dawa dan Pucak Kembar itu berasal dari Bukit Gede, ada sumpah dan kutukan bagi kamu semua orang, semoga untuk selanjutnya dibangun tempat suci sebagai simbol-Ku Hyang Siwa tak ada yang lain dan tempat semua orang memohon Tirtha Suci bersama pinandita
           Dikatakan setelah alih zaman, dalam ceritra yang sebenarnya, dikisahkan Pulau Bali diperintah oleh Sri Aji Hungsu, beliau mempunyai anak laki dan perempuan banyaknya, yang bernama Sri Sakalindu Kirana, Shri Sura Dhipa, dan adiknya bernama Sri Jaya Sakti. Setelah beberapa tahun Sri Aji Hungsu memerintah berpulanglah beliau ke Sunya Loka, menggantikan anaknya yang sulung bernama Sakalindu Kirana, beliau memerintah selama 20 tahun setelah itu pemerintahan oleh adiknya yang bernama Sri Sura Dhipa, tidak beda jauh dengan kakaknya, menurut lamanya beliau memerintah sekitar 15 tahun moksah beliau pergi ke sunya loka, dengan demikian adiknya yang dinobatkan menjadi Raja bernama Sri Jaya Sakti, beliau taat menjalani tapa brata Samadhi menyebah Hyang Bhatara. Begitupun rakyat Pulau Bali tidak ada yang tertindas pada masa pemerintahanya, adalah putranya yang kesohor adil bijaksana bernama Sri Jaya Pangus, yang menggantikan ayahnya yang sudah meninggal, beliau banyak meninggalkan jasa, salah satunya adalah yang ada di Balingkang.

Didukung oleh

Purana Bali Dwipa, Sri Aji Hungsu Menurunkan 3 Putra Putri, Ratu Sakalindu Kirana, Sri Sura Dhipa, Sri Jaya Sakti.

Tucapa sang natha Sri Aji Hungsu sutanya katrini kwehnya, wijiling babecik, stri pwa sira anama Ratu Sakalindu Kirana, kang saking panawing karo wijya kakung, kang panuwa anama Sri Sura Dhipa, arinya apenelah Sri Jaya Sakti. Pinten warsa lawas Ira Sri Aji Hungsu anakradhala mantuk sira ring taya, apan sampun kalingsiran, kang layon kapendem ring Gunung Kawi, Isaka 999. Mangke tucapa Ratu Sakalindu Kirana kang anakradhala ring Bali-dwipa, apan sira mijiling babecik, lan sira nyukla-brahmacarya, manggala Ratu Istri ring Bali kasumbung dharma wicaksana angraksa rajya kasumbung tekeng dura Negara. Pinten dinakala lami rati istri anakradhala, sutrpti punang nagara, anghing watara 20 masa, mantuk sira ring taya Isaka 1023. Mangke manggala ikang linggih Sri Sura Dhipa anakradhala, tan pendah kadi kang-ira stri sang sampun ndewata, malar tan aswe sira anakradhala, watara 15 masa, mantuk sira maring taya, Isaka 1041, marmanya kang ari angraksa rajya abhiseka Sri Jaya Sakti, sira asering nangun tapa brata Samadhi ngastiti Hyang Widhi, mwah tan lali ring Bhatara Dewatha. Punang wong Bali Pulina tan hana atulak bhakti ring sira sang anakradhala, wus alami Sri Jaya Sakti angraksa rajya mantuk sira amor ing acintya Isaka 1072.
(Purana Bali Dwipa, hal 5a-5b).

Arti Bebas:
Dikisahkan Baginda Raja Sri Aji Hungsu berputra tiga orang, ber-ibu keturunan bangsawan, seorang wanita bernama Ratu Sakalindhu Kirana, dua orang pria beribu orang kebanyakan (selir), yang sulung bernama Sri Suradhipa dan yang bungsu bernama Sri Jaya Sakti. Entah berapa tahun lamanya Baginda Sri Aji Hungsu bertahta, akhirnya Baginda wafat karena sudah lanjut usia, jenazah Baginda dikebumikan di Gunung Kawi, pada tahun Isaka 999/1077 Masehi. Selanjutnya dikisahkan Ratu Sakalindhu Kirana yang bertahta di Bali, karena Baginda Ratu beribu bangsawan, lagi pula Baginda Ratu tidak menikah, merupakan Ratu yang kepertama di Bali mashur menghayati dharma serta bijaksana sebagai penguasa tunggal, terkenal sampai keluar pulau. Entah berapa lama Baginda Ratu bertahta, pulau Bali aman dan sejahtera, lebih kurang 20 tahun, Baginda Ratu lalu mangkat pada tahun Saka 1023/1101 Masehi. Selanjutnya Sri Suradhipa yang bertahta, tidak ubahnya seperti kakanda Baginda almarhum, juga tiada lama Baginda bertahta, kira-kira 15 tahun, Baginda lalu wafat pada tahun Saka 1041/1119 Masehi. Maka itu adik Baginda bertahta bergelar Sri Jaya Sakti. Baginda sering melaksanakan tapa, brata, semadhi, memuja kehadapan Sang Hyang Widhi, juga Baginda tidak lupa memuja kepada para leluhur. Rakyat pulau Bali tidak ada yang berani menentang, setia dan bakti kehadapan Baginda Raja. Sesudah lama Sri Jaya Sakti bertahta, Baginda lalu mangkat pada tahun Saka 1072/1150 Masehi.

(Prasasti-prasasti yang dikeluarkan pada zaman orangnya tersebut diatas antara lain: Prasasti Dawan Caka 975, Prasasti Trunyan Caka 971, Prasasti Bebetin Caka 972, Prasasti Sukawana Caka 976, Prasasti Blantih Caka 980, Prasasti Batunya Caka 977, Prasasti Dausa Pura Bukit Indrakila Caka 983, Prasasti Sembiran Caka 987, Prasasti Pengotan Caka 991, Prasasti Pandak Badung Caka 993, Prasasti Kelungkung C Caka 994, Prasasti Srokodan Caka 999, Prasasti Pengotan Caka 1010, Prasasti Tjampetan Caka 1071, dan lain-lain)

Info :
Prasasti Batu Pura Gunung Penulisan, Sumber Photo Goris,R. Prasasti Bali, 1954

0 komentar:

Posting Komentar

Share

Twitter Delicious Facebook Digg Stumbleupon Favorites More